મોહમાં કઈ ભુલ થઈ જાય છે ? * ક્ષણિકમે શાશ્વત માની લેવાની. * દુઃખને સુખમાની લેવાની.

ભગવતતત્વ સ્વયં કયાં ઉપસ્થિત થાય છે? * આપણા નિશ્ચય અને નિષ્ટામાં, ભગવાન સર્વત્ર છે એવો જેને નિશ્ચય છે તેની પાસે ભગવતતત્વ હાજર જ છે * નિષ્કામપણુ હોય ત્યાં. * ભક્તિ હોય ત્યાં.

શેની વચ્ચે એકતા થાય તો જીવન સરળ બને? * વિચાર,વાણી અને વર્તન.

જ્ઞાનીઓ પરમાત્મા માટે \’નેતિ,\’\’નેતિ\’ કહે છે,એટલે શું ? * વ્યાપકતાના કેન્દ્રનું જ્ઞાન નથ એટલે એમ કહે છે. * એનો અર્થ એ છે કે અનુભવના વર્ણનમાં વાણી અધુરી પડે છે. * દશ્ય માત્ર રહે ત્યાં સુધી \’આ નહિ;,;આ નહી\’ એમ કહેવું પડશે. એકલો દષ્ટા જ રહેશે અને \’દશ્ય\’જેવું કાંઈ નહી રહે પછી \’નેતિ,\’\’નેતિ\’ કહેવાનું નહી રહે. * કોઈ અનુભવના રએહ્,કોઈ દર્શન ન રહે,વસ્તુ-પદાર્થમાત્ર ન રહે, માત્ર જોનાર જ રહેમ્પછી શું વ્યક્ત કરવાનું રહે?

નિર્દોષ જીવન કોણ જીવી શકે ? * જેનું મન શાંત થઈ ગયું હોય. * રાગ-દ્વેષ હટી ગયા હોય. * ચંચળતા- ચપળતા શમી ગઈ હોય. * પદાર્થો પ્રત્યેનું આકર્ષણ અને આસક્તિ છુટી ગયા હોય. * સ્વાર્થ દૂર થઈ ગયો હોય, * મારા-તારા પારકાપણાની ગણતરી ન રહી હોય. * જે નિત્ય ર્તુપ્ત હોય.

જીવનનૌકા કયારે અંતરયાત્રા શરૂ કરી શકે? * મોહ અને મમતાના અંકોડામાંથી મુકત થાય તો. * રાગ અને સ<બધોની પકડ ઢીલી થાય તો.

ક્રોધ,લોભ, મોહ,મદ અને મત્સરને શા માટે શત્રુઓ ગણવામાં આવે છે ? * આ બધી વૃતિઓ બહિમ્રુખ છે અને જીવનશક્તિને હણે છે. -આ વૃતિઓ આપણને સ્થિર રહેવા દેતી નથી.જેમ તલવાર એ કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં તલવાર જ છે; એનો પ્રધાન ધર્મ કોઈને મારવાનો છે તેમ કામ-ક્રોધ આદિ વૃતિઓ ધીમા ઝેર જેવી છે જ;પણ સાત્વિક ગુણ ધરાવતી વ્યક્તિ તામસી પ્રવૃતિ ધરાવતી વ્યક્તિ જેમ તલવારનો ઉપયોગ નહી કરે,તેમ સંયમી પુરુષની ઇન્દ્રિયો આવી વૃતિઓને દાદ નહી આપે અને કયારેક સહેજ ચુક થશે તો તેમાંથી પાછા ફરી જવાનું શકય છે જયારે અસાવધાને આ વૃતિઓ મારવાનું કામ કરે […]

ષડરિપુઓ તરીકે ઓળખાતા કામ,ક્રોધ વગેરના પ્રભાવમાંથી બચવા શું કરવું? * \’સ્વ\’માં સ્થિર રહેવું. -અહિ \’સ્વ\’ એટલે અહેં રહિત આત્મતત્વ.

રોજબરોજના જીવનમાં શાંતી જોઈતી હોય તો શું કરવું જોઇએ ? * વ્યવસ્થિત અને નિયમિત જીવન કરી દેવું જોઈએ. * અન્યની ભાંગજડમાં ન પડવું. * ચિત્તને અંદરની ચેતના પર એકાગ્ર કરી હાથમાં લીશેલ કાર્યમાં રોકવું * ક્ષણજીવી પદાર્થોમાં સુખ ન શોધવું. * વાણી પર સંયમ રાખવો; વ્યવહારમાં ચોખ્ખા રહેવું. * આળસ કે પ્રમાદ ન સેવવા. * કલેશ તેમ કંકાસથી આધા રહેવું. * અન્યને શાંતી અને આનંદ મળે તેની સતત કાળજી રાખવી. * અન્યની અપેક્ષાઓને સમજવાની-સંતોષવાની તૈયારી રાખવી. * નિરર્થક ચિંત્તાઓ,બિનજરુરી વાતો અને ખોટા વળગણો ન કરવા.

જીવનની ધન્યતાનો કોને અનુભવ થાય? * જેણે ઇરાદાપૂર્વક કોઈનું અહિત કર્યુ નથી. * જેના હ્રદયમાં અન્ય વિશે દ્રેષભાવ જન્મયો નથી. * અન્યની નિંદામાં કે પોતાની પ્રશંસામાં જેણે રસ લીધો નથી. * જેનામાં કોઈની પાસેથી કશું લઈ લેવાનો ભાવ જન્મયો નથી. * જેણે સ્વાર્થ બુધ્ધિ વિકસવા દિધી નથી. * નક્કી કરેલા ધ્વેય ભણી જેણૅ દઢતાથી પગલાં ભર્યા છેને નિશ્ચયને ઢીલો પડવા દિધો નથી. * સમજણના આઠેય અંગો(વિવેક,વિચાર,નિશ્ચય,પરિણામી દષ્ટિ,મોન,ધીરજ,યુક્તિ અને તટસ્થતા)પરત્વ્ર જે જાગ્રત છે. * જેનું દેહાભિમાન ઓગળી ગયુ છે અને પોતે જ આત્મા છે એવો અનુભવ કર્યો છે.