મીણબત્તીની જ્યોત હંમેશા ઉપર તરફ જાય છે.
(No Ratings Yet)
Loading...
મીણબત્તીની જ્યોત હંમેશા ઉપર તરફ જાય છે.
મીણબત્તીની જ્યોત હંમેશા ઉપર તરફ જાય છે.
ખુલ્લા અવકાશમાં તો જાણે મીણબત્તી સળગે જ નહિ, કારણ કે હવા વગર સૌ પહેલાં ખુદ દીવાસળી પેટે નહિ. આમ છતાં મીણબત્તી કુત્રિમ વાતાવરણના સ્પેસ શટલમાં કે સ્પેસ સ્ટેશનમાં છે એવું ધારી લઇએ. માની લો કે એ વાતાવરણમાં વળી દહન માટે પૂરતો ઑક્સિજન પણ છે. વૈજ્ઞાનિક રીતે સાચો જવાબ ટૂંકમાં આટલો છે : દિવાસળી ચોક્કસ સળગે. મીણબત્તીની વાટ પર તેને એકદમ જલદી ચાંપી દો તો વાટ પણ સળગે, પરંતુ ત્યાર પછી એ જ્યોત એકધારી સળગતી રહી શકે નહિ. સ્પેસ શટલના કે સ્પેસ સ્ટેશનના વાતાવરણમાં ભરપૂર ઓક્સિજન હોય તો પણ નહિ. પ્રાણવાયુ હોવા છતાં જ્યોત ઠરવાનું કારણ એ કે અંતરિક્ષમાં ગુરુત્વાકર્ષણ નથી. ધરતી પર મીણબત્તી સળગાવો ત્યારે તેની જ્યોત આસપાસની હવાને ગરમ કરે છે. હલકી ગરમ હવા ઊંચે ચડે છે. જ્યોતને પણ એ પોતાની સાથે ઊંચે લેતી જાય છે. દરમ્યાન નીચે ખાલી પડતી જગ્યાને પૂરવા માટે તાજી અને ભારે હવા વાટ તરફ જાય એ પણ દેખીતી વાત છે. આમ નવા પ્રાણવાયુનો સતત મળ્યા કરતો સપ્લાય મીણબત્તીને સળગતી રાખે છે.
પરંતુ અંતરીક્ષમાં જ્યાં ગુરુત્વાકર્ષણ ન હોય ત્યાં હલકું વજન શું ને ભારે વજન શું ? માટે ઠંડી હવા લેશમાત્ર ભારે હોય નહિ. એ જ રીતે જ્યોતને લીધે ગરમ થયેલી ચોતરફી હવા સહેજ પણ હલકી બનતી નથી. ઊંચે પણ ચડતી નથી. પરિણામે ઑક્સિજન ધરાવતી બીજી હવાને તે લગીરે જગ્યા કરી ન આપે, જ્યારે ખુદ એ હવામાં તો થોડી વાર પછી બિલકુલ ઑક્સિજન હોય નહિ. છેવટે મીણબત્તી ગૂલ !
